د. فاتیح سەنگاوی جێنیشینایەتی (الخلافة) کە ئیمامەتیشی پێ دەوترێت، ڕیشەکەی لە(خَلَفَ)ەوە وەرگیراوە کە باسە لە بەدواداهاتن و جێگەگرتنەوە، كەسەكەش بۆیە پێی وتراوە خەلیفە، چونکە شوێنی ئەوەی پێش خۆی دەگرێتەوە، جێنشینایەتی (الخلافة) ناو و چاوگە بۆ کاری جێنشینێتی، ئەمە واتا زمانەوانییەکەیەتی لە فەرهەنگەکانی زماندا، لەگەڵ ئەم واتایەشدا فەرهەنگەکانی زمان ئاماژە دەدەن
نووسین: ئەمیر عەباسی خوشکار – خوێندکاری دکتۆرای پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان لە زانکۆی تاران وەرگێڕان: ئارام مەحموود ئەحمەد نەبیوڵا ئیبراهیمی یاریدەدەری پرۆفیسۆر لە بەشی پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان لە زانکۆی تەربیەت مودەریس، له‌م كتێبه‌دا بۆ وه‌ڵامی ئه‌و پرسیاره‌ی چۆن ئاسایشی ڕۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاست په‌یوه‌ندی به ئاسایشی جیهانییه‌وه هه‌یه، ئه‌م گریمانه‌یه ده‌خاته‌ڕوو: «گوتاری ئیسلامی سیاسی ڕادیكاڵ
ئامادەكردنی: وەرزنامەی ئایینناسی كورد و ئایینناسی، ده‌ستپێكی ته‌وه‌ری گفتوگۆی وه‌رزنامه‌ی ئایینناسییه، له‌م سیاقه‌دا قسه له‌سه‌ر سێ ره‌هه‌ندی جیاوازی ئه‌م باسه ده‌كرێت، ته‌وه‌ری یه‌كه‌م كورد و به ئیسلام بوون، كورد و هاتنی ئیسلام بۆ كوردستان و وه‌رگرتنی ئایینی ئیسلام، هه‌م فتوحات و هه‌م پڕۆسه‌ی به ئیسلام بوون، ته‌وه‌ری دووه‌م سه‌باره‌ت به‌وه‌ی
گفتوگۆی: ئیدریس سیوەیلی لەم گفتوگۆیەدا، پرۆفیسۆر دكتۆر سەباح بەرزنجی باس لە گرنگی زانستە عەقڵییەكان لەپاڵ زانستە شەرعییەكان دەكات و دەڵێت زانایانی پێشووی کوردەواری بە حوکمی شارەزایی و قووڵبوونەوەیان لەو زانستانە لێبوردەتر و کراوەتر بوون و دوور بوون لەوەی تەکفیر و تەبدیعی بەرامبەرە جیاوازەکانیان بکەن، سەبارەت بەو بانخگوازانەش كە ڕواڵەتگەران ئەو
ئەحمەد ئەلڕەمح – توێژەری ئیسلامی سیاسی ئامادەكردن و وەرگێڕان: ئەژی ئازاد ئەبوبكر پەیوەندی نێوان سۆفیگەری و بیروباوەڕەكانی تاڵیبان دارلعلومی دیوبەندی (كە ناوەكەی لە گوندی دیوبەند لە هیندستان وەرگیراوە) لە كۆنترین قوتابخانە ئیسلامییەكانە و بە ئەزهەری هیندستان ناوبانگی دەركردووە، چونكە شوێنی كۆبوونەوەی بەشێكی زۆر لە خوێندكارانی ئۆردو زمانی خوازیاری شەریعەتی ئیسلام
ن: حارس حەسەن و: عومەر ڕەشید پێشەکی وەقفی ئیسلامی پێکهاتەیەکی سەرەکییە لە گۆڕەپانی ئایینی عێراقیدا، خۆی لە دوو بەشی سەرەکیدا دەبینێتەوە، یەکەم مزگەوت و مەزارگە و شوێنە گشتییە ئایینییەکان، دووەم زەوی و شتومەک و ئەو موڵکانەی خاوەنەكانیان وەقفیان کردووە. ئەو شێوازەی لە کارگێڕی ئەوقاف و ڕێکخستنی پەیكەرەكەیدا هەیە بیناکراوە لەسەر
و: ئیدریس سیوەیلی داعش لە عێراق و سوریا، ئایا ئەگەری گەڕانەوەی هەیە؟ هێرشی رێكخراوی داعش بۆسەر بەندیخانەیەكی حەسەكە لە سوریا، جارێكی تر ئەو پرسیارەی هێنایەوە بەرباس ئایا جارێكی تر رێكخراوی داعش دەگەڕێتەوە؟ كاریگەری ئەو رووداوە لەسەر گۆڕەپانی هەرێمی و نێودەوڵەتی چییە؟ هەرچەندە رێكخراوەكە لەو هێرشەدا زیانی زۆری بەركەوت، بەڵام وەك
جەمال حسێن هەموو ئەوانەی بەدوای میانڕەوی ئایینی و دیدی یەكتر قبوڵكردندا دەگەڕێن لەناو ئایینەكاندا، بە ناچاری بۆ سۆفییە گەورەكان دەگەڕێنەوە. لەناو کولتووری ئیسلامیشدا ئیبن عەرەبی (558 – 638ک بەرامبەر بە (1164 – 1240ز)، سەرمەشقی ئەو عاریفانەیە كە دوای دەركەوتنی لە سەدەی حەوتی كۆچی، فیكر و فەلسەفەی پەرت و بڵاوی پشتی
ئەبوبەكر عەلی (كاروانی) پێشەكی وتراوە حوكمدان بەسەر شتێكدا لەڕووی لۆژیكییەوە لقێكە لە وێناكردنی، یاخود ڕەنگدانەوەی ئەوە. ئەمەش هەستیاری و ترسناكی تێگەیشتن و وێناكردنە عەقڵییەكانمان بۆ دیاردە و مانا و دەركەوتەكان دەردەبڕێت. (ئیسلام)یش گەرچی (ئایین)ە، بەڵام بۆ مرۆڤ هاتووە، مرۆڤیش وەك وتراوە بوونەوەرێكی کولتوورییە. خاوەن عەقڵ و حەز و تاسە و
یاسین تەها دەستپێك: مەرجەعیەت دامەزراوەیەكی ئایینی هەڵسوڕێنەرە لە ناو پەیڕەوانی شیعە، سروشتی پێكهاتەكەشی وەهایە تاكە كەسێكە لە شێوەی دامەزراوە، هەروەها بە جوگرافیا و وڵاتێكی دیاریكراویشەوە پەیوەست نییە، بەڵام فاكتەرە مێژویی و جیۆپۆلەتیكییەكان لە سەردەمی جیاوازدا سەنگ و قورسایی بە هەندێكیان بەسەر ئەوی تردا بەخشیوە. ئەم بابەتە هەوڵێكە بۆ هەڵوێستە لەبارەی
Send this to a friend
English
كوردی
العربية