د. سالار تاوگۆزی پێشه‌كی حوجره‌كانی نەریتی لە کوردستاندا مێژوویەکی کۆنیان هەیە، بە درێژایی ئەو مێژووە مەنهەجێکی خوێندن پەیڕەو کراوە کە لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێک و لە سەردەمێکەوە بۆ سەردەمێکی دیکە جیاواز بووە، بەڵام بە شێوەیەکی گشتی مەنهەجی ئەو حوجرانە لە کۆنەوە تا ئەمڕۆ لە یەک نزیک بوون و ئێمە
د. عابد پشدەری پێشەكی كورد؛ یەكێكە لە گەلە دێرین و ڕەسەنەكانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، لەگەڵ ئەوەی بەدرێژایی مێژوو ڕووبەڕووی زۆرترین كۆژان و جەنگ و ماڵوێرانی بووەتەوە؛ كه‌چی هەرده‌م توانیویەتی بەرەنگاری ئاستەنگەكان ببێتەوە و پارێزگاری لە زمان و فەرهەنگ و كولتووری ڕەسەنی خۆی بكات. لەو چركە ساتەوەش كە ئیسلام گەیشتووەتە سنووری كوردستان؛
ئیدریس سیوەیلی بەدرێژایی سەدان ساڵ خوێندن لە كوردستان لە حوجرە و مزگەوتەكان بوو، کولتووری باوی كۆمەڵگەش بەشێكی ڕەنگدانەوەی ئەو ناوەندە مەعریفییانە و خوێندنە ئایینییەكە بوو، لە سەرەتای سەدەی بیستەوە وەردە وردە خوێندنی فەڕمی لە شارەكانی كوردستان بڵاوبووەوە، بەمەش ڕۆژ لە دوای ڕۆژ خوێندنی حوجرە پاشەكشەی كرد، كۆلێجەكانی شەریعە لە زانكۆكان
ئایینناسی، وەرزنامەیەكە گرنگی بە ڕەهەندە جیاوازەكانی ئایینناسی دەدات، سەنتەری لێكۆڵینەوەی ئایندەیی دەریدەكات. ژمارە (8)ی وەرزنامەی ئایینناسی ئەم بابەتانە لەخۆدەگرێت: ♦ سەروتار – خوێندنی ئایینی وەك بەشێك لە ئاسایشی نیشتمانی……………………….ئیدریس سیوەیلی ♦ توێژینەوە – مەنهەجی خوێندن لە حوجرەكانی كوردستان…………………………….د. عابد پشدەری – مێژووی حوجره‌ی نه‌ریتی له كوردستان و مه‌نهه‌جی خوێندن تێیاندا….
ئامادەکردنى: تورکیاناسی مێژووى ئەفسانەیی ناوى ڕێکخراوەکە بیرۆكەی دامەزراندنی ڕێكخراوی گورگە بۆرەکان، لە چیرۆكێكی ئەفسانەیی كۆنەوە سەرچاوەیگرتووە، کە دەڵێت: كاتێك هۆزە توركەكان لە ناوەڕاستی ئاسیا هێرشیانكرایەسەر، جگە لە منداڵێك نەبێت، كە بۆ دارستان هەڵهات، هەموویان لەناوچوون، لەوێ گورگێك منداڵەکە بە برینداری بەخێودەکات هەتا گەورەدەبێت‌و دەتوانێت پارێزگاری لە ڕەگەزی تورك بكات، وەك
ئامادەکردنى: تورکیاناسی ئەم کتێبە لێکۆڵینەوەیەکی تەواو مەیدانییە لە سەر پرسی کورد لە تورکیاو تێیدا چەندین هۆکارو ئەنجامی گرنگی پەیوەست بەو پرسەوە خراوەتەڕوو، ئەمە جگە لە پێشنیارگەلێکی ڕیشەیی بۆ چارەسەی ئەو کێشەیە، هەر بۆیە خوێندنەوەی کتێبەکەو وەرگێڕانی بۆ سەر زمانی کوردی پێویستییەکی هەنوکەییە بۆ خوێنەران لە هەرێمی کوردستان، ئەمەش لە پێناوی
دیداری تورکیاناسی لەگەڵ بێشکچی دا لەلایەن داواکاری گشتی‌و دامودەزگاکانی دیکەی دەوڵەتەوە داوای سەپاندنی زیندانیی زیاتر لە (١٠٠) ساڵ بە سەریدا کراوە، (١٤) جار خراوەتە زیندان‌و ئازادکراوە، (١٧) ساڵ‌و (٢) دوو مانگ لە چەندین ناوچەی وڵاتەکەی زیندانیکراوە. نزیکەی (٥٠) کتێبی هەیە، لە ساڵانی هەزارو نۆسەدو نەوەدەکان زۆرینەی کتێبەکانی قەدەغەکراون، بەڵام لە
وەرگێڕانی: د. جەلیل عومەر عەلی سەرچاوە: ڕۆژنامەی شەرقول ئەوسەت (الشرق الاوسط) دادگای دەستووریی تورکیا (Anayasa Mahkemesi) زۆرێک لە دەسەڵاتەکانی ڕەجەب تەیب ئەردۆغان؛ سەرۆککۆماری ئەو وڵاتە هەڵدەوەشێنێتەوە. دادگای ناوبراو دەسەڵاتی دەرکردنی مەرسومی یاساکانی لە ئەردۆغان سەندووەتەوە، ئەمەش لەبەرئەوەی دەستوەردانە لە سەربەخۆیی دامەزراوەکانی دەوڵەت. ئەم بڕیارەی دادگایش یەکدەگرێتەوە لەگەڵ کۆتا هەموارەکانی دەستووردا،
کارزان دەلۆ پوختەی توێژینەوە کاری هاوبەشی ناوەندی توێژینەوە کوردییەکان (Kurdish Studies Center)و وەرزنامەی تورکیاناسی. ئەم پوختەیە بریتییە لە کۆکراوەی لێکۆڵینەوەیەکی وردی ناوەندی توێژینەوە کوردییەکان (Kurdish Studies Center) لە ئامەد، تایبەت بە یانەی ئامەدسپۆر (AmedSpor)و جیاکاریی نەتەوایەتی. ناوەندی توێژینەوە کوردییەکان (Kürt Çalışmaları Merkezi) ساڵی (٢٠١٩) بە هەوڵی کەسی لەلایەن ژمارەیەک چالاکوانی
نوسینی: د. ئازاد باریش وەرگێرانی: یاد نورسی ناوەندی بیر و توێژینەوەکانی سپێکڕووم هاوس SpectrumHouse Düşünce ve Araştırma Merkezi سەرەتا شەڕی ناوخۆی سوریا، کە زیاتر لە (١٣) ساڵە بە شێوەیەکی ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ کاریگەریی خۆی دەوەشێنێت، نەک تەنها لە سوریا، بەڵکو لە زۆرێک لە وڵاتانی جیهان، بە تایبەتی وڵاتانی دراوسێ‌و دەوروبەری،
Send this to a friend
English
كوردی
العربية