نوسینی: كهرهم سهعید (مركز الاهرام للدراسات السياسية والاستراتيجية) وهرگێڕانی: توركیاناسی لە ماوەیەی ڕابردوودا چەندین پێشهات لە گۆڕەپانی ناوخۆی تورکیادا ڕویانداوە، لەوانە: هەوڵدان بۆ دووبارە داڕشتنەوەی ئهو پهیوهندیو كارلێكانهی كه لە نێوان هێزە سیاسییە سەرەکییەکاندا ڕودەدەن، به تایبهتییش نزیکبوونەوەی بەرچاوی نێوان پارتی دادو گەشەپێدان (ئاکپارتی)ی دهسهڵاتدارو هێزە ئۆپۆزسیۆنهكان، ئەمەش لە کۆبوونەوەی
ناوەندی توێژینەوە کوردییەکان/ دیاربەکر (Kürt Çalışmaları Merkezi) وەرگێڕانی: سەرکۆ عەلی عەبدولقادر ناساندن ئەم بابەتە لە بنەڕەتدا بەشێکە لە لێکۆڵینەوەیەکی فراوانی ناوەندەی توێژینەوە کوردییەکان (Kürt Çalışmaları Merkezi) لە دیاربەکر، بە ناونیشانی “کوردو (١٠٠) ساڵی کۆماری تورکیا؛ ڕاڤەی (١٠٠) ساڵی ڕابردوو، چاوەڕوانییەکان بۆ (١٠٠) ساڵی ئایندە”. لێکۆڵینەوەکە بە پاڵپشتیی دارایی (European Endowment
ئامادەکردنی: فەرید دەمیرێل (FeriD Demirel)و نەدیم تورفەنت (Nedim Türfent) تۆڕی سەربەخۆی پەیوەندیی بیئانێت (Bianet Bağımsız İletişim Ağı) (٩)ی ئەیلوولی (٢٠٢٣) وەرگێڕانی لە تورکییەوە: تەحسین وسو عەبدوڵڵا؛ توێژەرو مامۆستای زانکۆ لە ساڵی (١٩٩٤)وە هەتا ئێستا بۆ چارەسەکردنی پرسی کوردو کۆتاییهێنان بە بیستونۆیەمین خەباتی کوردان (29. Kürt İsyanı)، چەندین هەوڵی جۆراوجۆری ئاشتی
م. ی. ڕابەر سیوەیلی/ ماستەر لە زانکۆی گازی/ ئەنقەرە / مامۆستا لە بەشی مێژووی کۆلێژی زانستە مرۆڤایەتییەکان/ زانکۆی سلێمانی دەروازە لێکۆڵینەوە لە مێژووی کوردو سەرکردەکانی بزافی ڕزگاریخوازی کورد لە باکووری کوردستانو تورکیا، وێنەیەکی ئاڵۆزی قۆناغە سەختو دژوارەکانی خەباتی سیاسی، کۆمەڵایەتیو فەرهەنگی دەخاتەبەرچاومان! زۆرێک لەو سەرکردە کوردانەی کە بۆ داکۆکیکردن لە
بەشی یەکەم د. سامان مستەفا ڕەشید؛ دکتۆرا لە مێژووی عوسمانی لە زانکۆی ئەستەنبوڵ بەرایی زانراوە ماوەیەکی مێژوویی درێژ بەشێکی گەورەی جوگرافیایی کوردستان لە ناو قەڵەمڕەویی دەوڵەتی عوسمانیدا بووە، دوای ڕوخانی دەوڵەتی عوسمانیو دامەزراندنی کۆماری تورکیا لە سەر پاشماوەی ئەو دەوڵەتە، دیسانەوە بەشە گەورەکەی خاکی کوردستانو زۆرترینی کوردەکان بوون
هونەر عیسا محەمەدئەمین؛ خوێندکاری دکتۆرا لە زمانی تورکی/ زانکۆی گازی پێشەکی بڵاوبوونەوەی تورکەکان بە سەر ناوچەیەکی فراوانی جوگرافیو سیاسیدا بووە بە هۆی سەرهەڵدانی زارو زمانی جیاواز. ئەو گەلانە کە ڕابردوویەکی هاوبەشیان هەیە، هەنگاودەنێن بۆ داهاتوویەکی هاوبەش، بۆیە وڵاتە تورکییەکان لە ساڵی (١٩٩١) یەکەم کۆبوونەوەی خۆیان لە سەر پرسی ئەلفوبێی هاوبەش
د. جەلیل عومەر عەلی بەرایی تورکیا بە هۆی پێگە جیوپۆلەتیکو توانا مرۆییو سەربازیو ئابورییەکانییەوە یەکێکە لە گرنگترین دەوڵەتە بەهێزەکانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، بە تێپەڕبوونی مێژووی دروستبوونی ئەم دەوڵەتە لە ساڵی (١٩٢٣) هەتا ئێستا پەیوەندییەکانی لەگەڵ دەوڵەتەکانی ئەم ناوچەیە لە هەڵکشانو داکشانێکی بەردەوامدا بووەو هەر پرسێک لە ناوچەکە هاتبێتەئاراوەو پەیوەندیی ڕاستەوخۆو ناڕاستەوخۆی
بەختیار ئەحمەد ساڵح پێشەکى کۆمپانیا تایبەتە ئەمنیو سەربازييەکان لە نەوەدەکانی سەدەی ڕابردووەوە لە سەر گۆڕەپانی سياسەتى نێودەوڵەتی دەرکەوتوونو ڕۆڵێکی گەورەیان گێڕاوە لە داڕشتنی نەخشەی سیاسەتی ژمارەیەک لە وڵاتە زلهێزەکان. کۆمپانیا تایبەتە ئەمنیو سەربازييەکان کاردەکەن بۆ گەیشتن بە ئامانجی حکومەتەکانیان بەبێ ئەوەى وڵاتەكانيان ناچاربن دەستوەردانی ڕاستەوخۆ بکەن. ئەم ڕێکارە ئێستا بووە
نەورەس جاف پێشەکی تورکیای نوێ، کە لە ساڵی (١٩٢٣) لە دوای ڕوخانی دەوڵەتی عوسمانییەوە دامەزراوە، لەو کاتەوە بە فۆڕمێکی سیکۆلار پێکهاتە سەرەکییەکانی سیاسەتی دەرەوەی خۆی داڕشتو هەنگاوی بۆ ئەندامبوون لە ناتۆو پەیوەندیی پتەوو دۆستانە لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپادا نا. لە ماوەی چەند دەیەی ڕابردوویشدا تورکیا؛ وڵاتانی دراوسێ، یەکێتیی ئەوروپاو تەنانەت ئەمریکایشی
ئەحمەد سیروانی/ فەرزان چاڵشکان پوختە گۆڕانکارییە خێراو فراوانەکانی جیهانو ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کاریگەریی لە سەر ڕەوتی سیاسەتو پێشهاتە ناوخۆییەکانی وڵاتانی جیهان بە گشتیو خۆرهەڵاتی ناوەڕاستو کوردستان دروستدەکات. تورکیا وەک وڵاتێکی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست کە گەورەترین پارچەی کوردستان لە چوارچێوەیدایەو زۆرترین هاوڵاتیی کوردی تێدا نیشتەجێیە. ئەم پێشهاتە جیهانیو هەرێمییانە، بەرپرسانی باڵای تورکیای خستووەتەگومانەوەو
Send this to a friend
English
كوردی
العربية