هونەر عیسا محەمەدئەمین؛ خوێندکاری دکتۆرا لە زمانی تورکی/ زانکۆی گازی پێشەکی بڵاوبوونەوەی تورکەکان بە سەر ناوچەیەکی فراوانی جوگرافی‌و سیاسیدا بووە بە هۆی سەرهەڵدانی زارو زمانی جیاواز. ئەو گەلانە کە ڕابردوویەکی هاوبەشیان هەیە، هەنگاودەنێن بۆ داهاتوویەکی هاوبەش، بۆیە وڵاتە تورکییەکان لە ساڵی (١٩٩١) یەکەم کۆبوونەوەی خۆیان لە سەر پرسی ئەلفوبێی هاوبەش
د. جەلیل عومەر عەلی بەرایی تورکیا بە هۆی پێگە جیوپۆلەتیک‌و توانا مرۆیی‌و سەربازی‌و ئابورییەکانییەوە یەکێکە لە گرنگترین دەوڵەتە بەهێزەکانی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست، بە تێپەڕبوونی مێژووی دروستبوونی ئەم دەوڵەتە لە ساڵی (١٩٢٣) هەتا ئێستا پەیوەندییەکانی لەگەڵ دەوڵەتەکانی ئەم ناوچەیە لە هەڵکشان‌و داکشانێکی بەردەوامدا بووەو هەر پرسێک لە ناوچەکە هاتبێتەئاراوەو پەیوەندیی ڕاستەوخۆو ناڕاستەوخۆی
بەختیار ئەحمەد ساڵح پێشەکى کۆمپانیا تایبەتە ئەمنی‌و سەربازييەکان لە نەوەدەکانی سەدەی ڕابردووەوە لە سەر گۆڕەپانی سياسەتى نێودەوڵەتی دەرکەوتوون‌و ڕۆڵێکی گەورەیان گێڕاوە لە داڕشتنی نەخشەی سیاسەتی ژمارەیەک لە وڵاتە زلهێزەکان. کۆمپانیا تایبەتە ئەمنی‌و سەربازييەکان کاردەکەن بۆ گەیشتن بە ئامانجی حکومەتەکانیان بەبێ ئەوەى وڵاتەكانيان ناچاربن دەستوەردانی ڕاستەوخۆ بکەن. ئەم ڕێکارە ئێستا بووە
نەورەس جاف پێشەکی تورکیای نوێ، کە لە ساڵی (١٩٢٣) لە دوای ڕوخانی دەوڵەتی عوسمانییەوە دامەزراوە، لەو کاتەوە بە فۆڕمێکی سیکۆلار پێکهاتە سەرەکییەکانی سیاسەتی دەرەوەی خۆی داڕشت‌و هەنگاوی بۆ ئەندامبوون لە ناتۆو پەیوەندیی پتەوو دۆستانە لەگەڵ یەکێتیی ئەوروپادا نا. لە ماوەی چەند دەیەی ڕابردوویشدا تورکیا؛ وڵاتانی دراوسێ، یەکێتیی ئەوروپاو تەنانەت ئەمریکایشی
ئەحمەد سیروانی/ فەرزان چاڵشکان پوختە گۆڕانکارییە خێراو فراوانەکانی جیهان‌و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست کاریگەریی لە سەر ڕەوتی سیاسەت‌و پێشهاتە ناوخۆییەکانی وڵاتانی جیهان بە گشتی‌و خۆرهەڵاتی ناوەڕاست‌و کوردستان دروستدەکات. تورکیا وەک وڵاتێکی خۆرهەڵاتی ناوەڕاست کە گەورەترین پارچەی کوردستان لە چوارچێوەیدایەو زۆرترین هاوڵاتیی کوردی تێدا نیشتەجێیە. ئەم پێشهاتە جیهانی‌و هەرێمییانە، بەرپرسانی باڵای تورکیای خستووەتەگومانەوەو
به‌خیتار كاكی هاوکات لەگەڵ پەرتەوازەیی هاوپەیمانەکانى سوریا، ڕوسیا بە ئۆکرانیاو سەرقاڵبوونى ئێران بە لوبنانه‌وه، دواجار دەرفەتێك بۆ گرووپه چه‌كداره‌كانی سوریا ڕه‌خسا، هەتا بە پشتیوانیىی تورکیا نەخشەى سیاسی لە سوریا بگۆڕن. پڕۆسەى سەربازى (بەرەنگاربوونەوەى دوژمنکارى)، کە لە ٢٧ی تشرینی دووەمى ٢٠٢٤ەوە دەستىپێکرد و توانيان لە کاتێکى پێوانەییدا بگه‌نه دیمه‌شق و
تورکیاناسی، گۆڤارێکی تایبەتمەندە بە توێژینەوەو شیکاری سیاسەت و ستراتیجی تورکیا لە سەرهەردوو ئاستی ناوخۆیی و دەرەکی بەگشتی و کاریگەری و لێکەوتەکانی لەسەر دۆزی کورد بەتایبەتی. ژمارە (6)ی وەرزنامەی توركیاناسی ئەم بابەتانە لەخۆدەگرێت: سەروتار – تورکیا؛ گەمەکارێکى فرە ڕۆڵ………………………………………………………………………………… به‌خیتار كاكی توێژینەوە – پڕۆسەی ئاشتی لە تورکیا؛ ڕاستی یان خەیاڵ!……………………………………………..ئەحمەد سیروانی،
ئامادەكردن: هەورامان فەریق چەمكی ڕیفۆرم و ڕیفۆرمخوازیی لە ئێراندا ڕەگویشەیەكی قووڵی هزریی هەیە و بەنێو هزر و ڕۆشنبیریی ئایینیدا ڕۆشتووەتە خوارەوە. هەڵبەت لەم كورتەباسەدا سەرنجی ئێمە لەسەر مێژووی هزریی دەركەوتن و تەشەنەكردنی چەمكەكە نییە ـ بۆ نمونە لە سەید جەمالەدینی ئەفغانییەوە تا عەلی شەریعەتی، عەبدولكەریم سروش و موحسین كەدیڤەر ـ
ئیقرار عەلیێف ئامادەکردن: ئێرانناسی ئیقرار عەلیێف ( ١٩٢٤-٢٠٠٤ ) مێژوونووسی گەورە و ناوداری ڕووس و ئازەربایجانە، کە بە شێوەیەکی سەربەخۆ و تایبەت لێکۆڵینەوەی لە سەر مێژووی “شانشینی ماد” کردووە. نووسەر زیاتر لە سەد و شەست کتێبی لە پاش خۆی بەجێهێشتوە. سەرنجی لە سەر سێ زۆنی مێژووی گرنگی ناوچەکە هەبووە؛ شانشینی
ئامادەكردنی: د. ژیلوان لطیف یارأحمد محەمەد خاتەمی، لە 14 تشرینی یەكەمی 1943 لە شاری ئەردەکان ی سەر بە “پارێزگای یەزد” لەدایکبووە، لە نەوەی ساداتی تەباتەباییە، کە ڕەچەڵەکی دەگاتە ئیبراهیم تەباتەبایی کوڕی ئیسماعیل دیباج کوڕی ئیبراهیم غەمەر کوڕی حەسەن موتنی کوڕی حەسەن موجتەبی، خاتەمی جگە لە زمانی زگماکی، زمانی عەرەبی و
Send this to a friend
English
كوردی
العربية